επιλέγοντας το κατάλληλο μοντέλο εργασίας για την επιχείρησή σας.

Αρκετοί εργοδότες δεν είναι σίγουροι για το ποιο μοντέλο εργασίας θέλουν να υιοθετήσουν - δια ζώσης, εξ αποστάσεως ή υβριδικό; Ομοίως, οι εργαζόμενοι/ες αναρωτιούνται πώς θα είναι το μέλλον της εργασίας, προσπαθώντας να βρουν τη θέση που προτιμούν στο μετα-πανδημικό εργασιακό περιβάλλον.

Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε τα τρία βασικά μοντέλα εργασίας για να σας βοηθήσουμε να καταλήξετε στο πιο ωφέλιμο για την επιχείρησή σας.

τι είναι τα μοντέλα εργασίας;

Με απλά λόγια, ένα μοντέλο εργασίας εμπερικλείει το πώς μια επιχείρηση λειτουργεί και περιγράφει τον τρόπο που οι εργαζόμενοι/ες εκτελούν τα καθήκοντά τους. Δεν είναι ασυνήθιστο για τις εταιρείες να υιοθετούν διαφορετικά μοντέλα εργασίας για κάθε τμήμα. Για παράδειγμα, μια εταιρεία μπορεί να εφαρμόζει ένα μοντέλο εξ αποστάσεως εργασίας για την ομάδα των πωλήσεων, αλλά να διατηρεί το δια ζώσης μοντέλο εργασίας για το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού της.

3 κύρια μοντέλα εργασίας 

Η εξ αποστάσεως εργασία έχει κερδίσει πλέον έδαφος και η αγορά φαίνεται ότι δύσκολα θα επιστρέψει στο προηγούμενο καθεστώς, διαμορφώνοντας έτσι τρία κύρια μοντέλα εργασίας, μεταξύ των οποίων είναι:

1. η δια ζώσης εργασία

Η δια ζώσης εργασία προϋποθέτει τη φυσική παρουσία των εργαζομένων στον χώρο εργασίας του εργοδότη τους. Ωστόσο, υπάρχει η επιλογή της εξ αποστάσεως εργασίας, εφόσον είναι εφικτή, σε περιπτώσεις, όπως η ασθένεια ενός παιδιού ή οι κακές καιρικές συνθήκες. Παρόλ΄αυτά, το μεγαλύτερο μέρος των καθηκόντων ενός/μίας εργαζόμενου/ης, παρά το περιορισμένο ποσοστό ευελιξίας, είναι απαραίτητο να ολοκληρώνεται στον χώρο της εταιρείας κατά τη διάρκεια του ωραρίου τους.

σε ποιες περιπτώσεις η δια ζώσης εργασία είναι η κατάλληλη επιλογή;

Αρκετές επιχειρήσεις δεν έχουν άλλη επιλογή από το να διατηρούν ένα καθεστώς δια ζώσης εργασίας. Στην πραγματικότητα, για ορισμένους κλάδους, η ίδια η φύση των δραστηριοτήτων τους δεν τους επιτρέπει ακόμη και να εξετάσουν το ενδεχόμενο απομακρυσμένης εργασίας. Για παράδειγμα, τα νοσοκομεία απαιτούν τόσο οι γιατροί όσο και οι νοσοκόμες να εργάζονται στον χώρο του νοσοκομείου. Επίσης, οι κατασκευαστικές εταιρείες χρειάζονται τους εργάτες τους στο εργοτάξιο κάθε μέρα και απαιτούν από τους εργαζόμενους/ες και τους χειριστές μηχανημάτων να εργάζονται από το χώρο του εργοταξίου.

Τα μέλη των ομάδων σε νεοφυείς επιχειρήσεις, καθώς και σε επιχειρήσεις που βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης, μπορεί να χρειάζονται πιο στενή συνεργασία για την επίτευξη κοινών στόχων, κάτι που διευκολύνεται από τη δια ζώσης εργασία. Είναι σημαντικό για τους εργοδότες να αξιολογήσουν τις ανάγκες και τους στόχους τους και να καθορίσουν ποια καθήκοντα, μπορούν να διεκπεραιωθούν εξ αποστάσεως ή αν απαιτείται η δια ζώσης εργασία.  

2. η εξ αποστάσεως εργασία

Η εξ αποστάσεως εργασία επιτρέπει στους/στις εργαζόμενους/ες να εργάζονται απομακρυσμένα, με την προϋπόθεση να υπάρχει σύνδεση στο διαδίκτυο. Συνήθως, δεν υπάρχει συγκεκριμένος χώρος εργασίας ή γραφείο, αλλά ορισμένες εταιρείες διαθέτουν έναν χώρο που χρησιμοποιούν για την εκπαίδευση των εργαζομένων και τις συναντήσεις.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι εργαζόμενοι/ες έχουν τη δυνατότητα να εργάζονται από οποιαδήποτε τοποθεσία, όπως το σπίτι τους, το εξοχικό τους ή την καφετέρια. Ωστόσο, ορισμένες επιχειρήσεις απαιτούν από τους/τις εργαζομένους/ες τους να  περιορίζονται εντός του νομού, στον οποίο βρίσκονται τα γραφεία της επιχείρησης.

Είναι ζωτικής σημασίας για τις επιχειρήσεις, που έχουν διατηρήσει την αποκλειστικά εξ αποστάσεως εργασία, να διερευνήσουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα αυτού του μοντέλου εργασίας, ώστε να αποφασίσουν κατά πόσο είναι αποτελεσματική η συνέχισή της ή αν υπάρχει εναλλακτική επιλογή.

σε ποιες περιπτώσεις η εξ αποστάσεως εργασία αποτελεί την κατάλληλη επιλογή;

Αρκετές εταιρείες δεν βρίσκουν ιδανικό το μοντέλο της απομακρυσμένης εργασίας για τους/τις εργαζομένους/ες τους, καθώς το μοντέλο προϋποθέτει συγκεκριμένες παραμέτρους που δεν είναι εφικτές ή αποτελεσματικές για εκείνες.

Ωστόσο, εάν η φύση της εργασίας μπορεί να ολοκληρωθεί εξ αποστάσεως και η εταιρεία έχει δημιουργήσει ισχυρούς επικοινωνιακούς δεσμούς και παρέχει ένα ισχυρό πλαίσιο συνεργασίας, τότε το συγκεκριμένο μοντέλο εργασίας θα μπορούσε να επιτρέψει στην εταιρεία να παραμείνει ελκυστική και ανταγωνιστική.

3. υβριδικό μοντέλο εργασίας

Υπάρχει ένα μοντέλο εργασίας με το οποίο οι εργοδότες δεν χρειάζεται να δεσμευτούν με την πλήρη επιστροφή στο γραφείο ή την εξ αποστάσεως εργασία. Εφόσον τα δύο μοντέλα συνδυαστούν, προκύπτει ένα νέο, υβριδικό μοντέλο εργασίας.

Το υβριδικό μοντέλο εργασίας λειτουργεί με δύο τρόπους. Ο πρώτος τύπος υβριδικού μοντέλου εργασίας επιτρέπει σε όλους/ες τους/τις εργαζόμενους/ες να εργάζονται κάποιες ημέρες εξ αποστάσεως και κάποιες στο χώρο εργασίας. Για παράδειγμα, ένας/μία εργαζόμενος/η μπορεί να εργάζεται δύο ημέρες από το σπίτι και τρεις ημέρες στο γραφείο.

Ένας δεύτερος τύπος υβριδικού μοντέλου εργασίας επιτρέπει σε ορισμένους/ες εργαζόμενους/ες να εργάζονται εξ αποστάσεως, εφόσον μπορούν τα καθήκοντά τους να ολοκληρωθούν απομακρυσμένα, ενώ κάποιοι/ες άλλοι/ες εργαζόμενοι/ες να συνεχίζουν να εργάζονται δια ζώσης. 

σε ποιες περιπτώσεις το υβριδικό μοντέλο εργασίας αποτελεί την κατάλληλη επιλογή;

Η έρευνά της Randstad HR trends για το 2024 αποκάλυψε ότι το 58% των εταιρειών στην Ελλάδα προσφέρει στους εργαζομένους/ες του τη δυνατότητα εργασίας από το σπίτι (εξ αποστασεως ή υβριδικό μοντέλο). Παράλληλα, η ίδια έρευνα αποκαλύπτει ότι το 9% των εργαζόμενων θα αποφάσιζε να αποχωρήσει από την εταιρεία αν εκείνη δεν προσέφερε την επιλογή της απομακρυσμένης εργασίας.

Λαμβάνοντας υπόψιν τα παραπάνω στατιστικά στοιχεία, οι εργοδότες καλούνται να επανεξετάσουν προσεκτικά τα καθήκοντα και τους ρόλους εργασίας για να καθορίσουν ποια καθήκοντα μπορούν να ολοκληρωθούν εξ αποστάσεως και ποια προτιμούν να διεκπεραιώνουν οι εργαζόμενοι/ες με φυσική παρουσία.

πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα

 

1. δια ζώσης εργασία

πλεονεκτήματα:

Η διατήρηση της δια ζώσης εργασίας μπορεί να προσφέρει πολυάριθμα πλεονεκτήματα, όπως:

• δια ζώσης επικοινωνία

Ενώ η τεχνολογία έχει κάνει μεγάλα βήματα προόδου τα τελευταία χρόνια και έχει βοηθήσει αρκετά στον τρόπο που επικοινωνούμε, εξακολουθεί να είναι δύσκολο να αντικατασταθεί η επικοινωνία πρόσωπο με πρόσωπο, η οποία για αρκετούς/ες θεωρείται πιο αποτελεσματική, καθώς επιτρέπει την άμεση λήψη αποφάσεων, γεγονός που μπορεί να βελτιώσει την παραγωγικότητα.

• συνεργασία

Ακόμη και με το καλύτερο λογισμικό εικονικών συναντήσεων, η συνεργασία μπορεί να παραμένει δύσκολη, εφόσον η αποτελεσματική επικοινωνία περιλαμβάνει μη λεκτικά μηνύματα. Αυτά τα μηνύματα μπορούν εύκολα να αγνοηθούν κατά τη διάρκεια εικονικών συναντήσεων. Επιπλέον, το να συγκεντρωθεί μία ομάδα με φυσική παρουσία επιτρέπει την ταχεία ανταλλαγή ιδεών και επίλυση προβλημάτων και τη συνεννόηση σε πραγματικό χρόνο.

• υψηλότερο επίπεδο διαδικτυακής ασφάλειας

Η δια ζώσης εργασία εξασφαλίζει επίσης υψηλότερο επίπεδο διαδικτυακής ασφάλειας. Δεδομένου ότι όλοι οι εργαζόμενοι/ες θα χρησιμοποιούν τον ίδιο server, η εταιρεία μπορεί να ελέγχει την ασφάλεια όλων των δεδομένων. Αυτός ο παράγοντας είναι ιδιαίτερα σημαντικός για επιχειρήσεις που αποθηκεύουν ευαίσθητα δεδομένα, όπως μια ασφαλιστική εταιρεία που έχει στην κατοχή της εμπιστευτικά ιατρικά αρχεία των πελατών της.

μειονεκτήματα:

Υπάρχουν επίσης, αρκετά μειονεκτήματα στη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού που εργάζεται εξ ολοκλήρου δια ζώσης, όπως:

• μικρότερη δεξαμενή υποψηφίων

Όταν προσφέρετε μόνο την επιλογή της δια ζώσης εργασίας, η εταιρεία θα περιοριστεί στην εύρεση και πρόσληψη εργαζομένων που ζουν στην έδρα που βρίσκεται η εταιρεία ή είναι πρόθυμοι/ες να μετακινηθούν σε αυτήν. Εάν η εταιρεία σας έχει την έδρα της σε μια μεγάλη πόλη, ο παράγοντας αυτός μπορεί να μην αποτελεί μεγάλο κώλυμα. Ωστόσο, για μια εταιρεία που εδρεύει σε μια απομακρυσμένη περιοχή, η εργασία μόνο από τον χώρο της εταιρείας μπορεί να περιορίσει σημαντικά τη δεξαμενή ταλέντων της και τις δυνατότητές της να δημιουργήσει ένα ποικιλόμορφο ανθρώπινο δυναμικό.

• απρόθυμοι εργαζόμενοι

Αρκετοί/ες εργαζόμενοι/ες, ιδίως εκείνοι/ες που οι εταιρεία κατά τη διάρκεια της πανδημίας εφάρμοσε την πλήρη εξ αποστάσεως εργασία, είναι απρόθυμοι πλέον να επιστρέψουν στον εργασιακό χώρο, τουλάχιστον με το καθεστώς πλήρους απασχόλησης. Η πραγματικότητα είναι ότι η ευελιξία της εξ αποστάσεως εργασίας διευκόλυνε τους/τις εργαζόμενους/ες, διότι τους επέτρεπε να διατηρούν καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. 

2.  εξ αποστάσεως εργασία

πλεονεκτήματα:

Τα πλεονεκτήματα της εξ αποστάσεως εργασίας περιλαμβάνουν:

• μεγαλύτερη δεξαμενή ταλέντων

Οι εταιρείες που επενδύουν στην πλήρως απομακρυσμένη εργασία μπορούν να προσλαμβάνουν εργαζομένους/ες από οποιαδήποτε νομό της Ελλάδος. Αυτός ο παράγοντας είναι ιδιαίτερα επωφελής για τους εργοδότες που δυσκολεύονται να προσελκύσουν και να διατηρήσουν εξειδικευμένα ταλέντα και μπορεί να δώσει επίσης τη δυνατότητα στις εταιρείες να δημιουργήσουν ένα ανθρώπινο δυναμικό χωρίς περιορισμούς.

• ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής

Ορισμένες εταιρείες που διατηρούν την εξ αποστάσεως εργασία, εξακολουθούν να ζητούν από τους εργαζομένους τους να είναι άμεσα διαθέσιμοι/ες στην ώρα τους κατά τη διάρκεια του ωραρίου τους, όπως για παράδειγμα σε θέσεις εργασίας για εξυπηρέτηση πελατών. Ωστόσο, υπάρχουν εργοδότες που προσφέρουν στους/στις εργαζόμενους/ες που εργάζονται εξ αποστάσεως τους μεγαλύτερη ευελιξία, αρκεί να είναι διαθέσιμοι/ες για τις προγραμματισμένες συναντήσεις και να διατηρούν μια άμεση επικοινωνία.

Σύμφωνα με την έρευνα της Randstad Workmonitor 2024, οι εργαζόμενοι επιθυμούν ευέλικτα ωράρια εργασίας (32% Ελλάδα) και ευέλικτες τοποθεσίες (26% Ελλάδα). Αυτός ο παράγοντας μπορεί να βοηθήσει τους εργοδότες να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα όταν πρόκειται να προσλάβουν κορυφαία ταλέντα.

• δεν υπάρχουν χρόνοι μετακίνησης

Ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα για τους εργαζόμενους που εργάζονται από το σπίτι είναι η απουσία χρόνου μετακίνησης, η οποία μπορεί να τους βοηθήσει να εξοικονομήσουν χρόνο και χρήμα. 

μειονεκτήματα:

Τα μειονεκτήματα της εξ αποστάσεως εργασίας περιλαμβάνουν:

• μεγαλύτεροι κίνδυνοι ως προς την ασφάλεια

Όταν διαχειρίζεστε ένα ανθρώπινο δυναμικό που εργάζεται απομακρυσμένα, η ασφάλεια των δεδομένων μπορεί να διατρέχει μεγαλύτερο κίνδυνο. Δεδομένου ότι οι συγκεκριμένοι/ες εργαζόμενοι/ες μπορούν να εργάζονται από οποιαδήποτε τοποθεσία, συμπεριλαμβανομένων των καφετεριών, των ξενοδοχείων κ.α, είναι φυσικό να υποθέσουμε ότι μπορεί να μην συνδέονται πάντα σε ένα ασφαλές δίκτυο. Χωρίς τα κατάλληλα μέτρα ασφαλείας, αυτό θα μπορούσε να θέσει την εταιρεία σας σε κίνδυνο παραβίασης δεδομένων.

• περισπασμοί στο σπίτι

Η απομακρυσμένη εργασία συνήθως συνεπάγεται τη δημιουργία ενός αυτοσχέδιου γραφείου στο σπίτι, ένα περιβάλλον επιρρεπές σε περισπασμούς. Οι εταιρείες που εξετάζουν το ενδεχόμενο ενός μόνιμου μοντέλου εξ αποστάσεως εργασίας χρειάζεται, επομένως, να υποστηρίζουν τους εργαζομένους/ες στη δημιουργία ενός ειδικού χώρου εργασίας στο σπίτι.

• εταιρική κουλτούρα

Η απομακρυσμένη εργασία ενέχει τον κίνδυνο να επηρεάσει αρνητικά την εταιρική κουλτούρα. Ο καλύτερος τρόπος με τον οποίο οι εργοδότες μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτό το ενδεχόμενο είναι να επενδύσουν σε ισχυρούς δεσμούς επικοινωνίας που τους επιτρέπουν να παραμένουν συνδεδεμένοι με τους εξ αποστάσεως εργαζομένους τους. Παράλληλα, οι εργοδότες καλούνται να λάβουν προληπτικά μέτρα για την ενίσχυση των σχέσεων και τη διατήρηση της εταιρικής τους κουλτούρας.
 

3. υβριδικό μοντέλο εργασίας

πλεονεκτήματα:

Υπάρχουν ποικίλα πλεονεκτήματα που προσφέρει ένα υβριδικό μοντέλο εργασίας, όπως:

• αυξημένη παραγωγικότητα

Το 31% των εργοδοτών που συμμετείχαν στην έρευνα HR Trends 2024 προσφέρει υβριδικό ή εξ αποστάσεως μοντέλο εργασίας ώστε να διαχειριστεί τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει. Η δυνατότητα εργασίας μέσω ενός υβριδικού μοντέλου δίνει στους εργαζόμενους τη δυνατότητα να εργάζονται εξ αποστάσεως ορισμένες ημέρες την εβδομάδα, ενώ παράλληλα έχουν χρόνο να συνεργάζονται με τις ομάδες τους όταν εργάζονται στον χώρο εργασίας.

• εργασιακή ικανοποίηση

Η ετήσια έρευνα Workmonitor της Randstad αναφέρει ότι η ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής κατατάσσεται πλέον τόσο ψηλά, όσο και ο μισθός στις λίστες προτεραιοτήτων των ταλέντων (94%).

Η προσφορά ενός υβριδικού εργασιακού μοντέλου μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ικανοποίηση των εργαζομένων σας, η οποία με τη σειρά της μπορεί να αυξήσει την παραγωγικότητα, να μειώσει το turnover και να δημιουργήσει ένα ευχάριστο κλίμα στον χώρο εργασίας.

• προσέλκυση ταλέντων

Η διατήρηση ενός υβριδικού μοντέλου εργασίας μπορεί να διευρύνει τη δεξαμενή των ταλέντων σας σε εργαζόμενους/ες που μπορεί να είναι πρόθυμοι να καλύψουν μεγάλη χιλιομετρική απόσταση, αν χρειάζεται να πηγαίνουν στο γραφείο μόνο μερικές ημέρες την εβδομάδα. Η δυνατότητα εξ αποστάσεως εργασίας μπορεί επίσης να βοηθήσει την εταιρεία σας να προσελκύσει υποψηφίους/ες που αναζητούν μεγαλύτερη ευελιξία στον χώρο εργασίας.

μειονεκτήματα:

Τα πλεονεκτήματα είναι ιδιαίτερα σημαντικά, υπάρχουν όμως και μερικά μειονεκτήματα του υβριδικού μοντέλου, όπως:

• επικοινωνιακό χάσμα

Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις ενός υβριδικού μοντέλου είναι να διασφαλιστεί ότι όλοι/ες είναι συντονισμένοι/ες, κατανοούν και ακολουθούν τους στόχους. Με ορισμένους/ες εργαζόμενους/ες να εργάζονται εξ αποστάσεως και τους/τις υπόλοιπους/ες στον χώρο εργασίας, είναι πιθανό να είναι δύσκολο -κάποιες φορές- να διασφαλιστεί η ομαλή ροή της επικοινωνίας μεταξύ όλων των εργαζομένων. Στην πραγματικότητα, οι εξ αποστάσεως εργαζόμενοι/ες μπορεί να αρχίσουν να αισθάνονται απομονωμένοι εάν δεν ενημερώνονται για όλα τα θέματα που σχετίζονται με την εργασία.

• ψηφιακή εξουθένωση

Η εξ αποστάσεως εργασία μπορεί να αναγκάσει τους εργαζόμενους να είναι συνεχώς συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο, δημιουργώντας προϋποθέσεις για πιθανή ψηφιακή εξουθένωση. Ενώ η εξουθένωση μπορεί να προκληθεί και από τη δια ζώσης εργασία, η κύρια πηγή των καθηκόντων ενός/μίας εργαζόμενου/ης που εργάζεται απομακρυσμένα είναι μέσω διαδικτύου, έχοντας αυξημένο όγκο διαδικτυακών συναντήσεων.

• νέος σχεδιασμός χώρου εργασίας

Η καθιέρωση ενός μόνιμου υβριδικού μοντέλου δεν θα συμβεί από τη μια μέρα στην άλλη. Η ομάδα σας δεν θα χρειαστεί μόνο να αναπροσαρμόσει τα καθήκοντα και τα προγράμματα εργασίας, αλλά ίσως χρειαστεί να επανασχεδιάσετε και τον φυσικό χώρο εργασίας. Με λιγότερους εργαζόμενους στο χώρο σας καθημερινά, ίσως χρειαστεί να αναδιαμορφώσετε τους χώρους γραφείων και να αναπτύξετε περισσότερους χώρους για συναντήσεις.

Μπορεί η εξ αποστάσεως και η υβριδική εργασία να έγιναν πιο διαδεδομένες τα τελευταία χρόνια, οι εργοδότες οφείλουν τώρα να καθορίσουν ποιο μοντέλο εργασίας είναι πιο ωφέλιμο για την επιχείρησή τους. Για να πάραρετε τη σωστή απόφαση, θα ήταν αποτελεσματικό να λάβετε υπόψη και τις επιθυμίες των εργαζομένων σας.